|
|
Schildpadden algemeen
Schildpadden zijn reptielen, net
als krokodillen, slangen, leguanen en hagedissen. Ze leven al
meer dan 150 miljoen jaar op onze wereld. Schildpadden waren er
dus al in de tijd van de dinosauriërs, lang voordat er mensen
leefden. Zoals je weet zijn de dinosauriërs al lang
uitgestorven, maar schildpadden zijn er gelukkig nog steeds. We
moeten er met z’n allen voor zorgen dat dat zo blijft....
Koudbloedig
Reptielen zijn koudbloedige dieren. Dat wil zeggen dat hun lichaamstemperatuur afhankelijk is van de omgevingstemperatuur. Dus als het koud is, zijn deze dieren koud; en als het warm is, zijn deze dieren warm. De meeste reptielen voelen zich het prettigst als het lekker warm is. Daarom vinden we ze vooral in de warme streken op aarde. Dat geldt ook voor schildpadden.
Twee schilden
Een schildpad draagt twee schilden: een rugschild en een buikschild. Samen vormen deze schilden een veilig pantser waarin de schildpad zich terug kan trekken als hij zich bedreigd voelt. Zijn kop, staart en zijn vier poten verdwijnen tussen het buikschild en het rugschild, zodat deze kwetsbare lichaamsdelen goed beschermd zijn tegen bijvoorbeeld roofdieren. Het schild van een schildpad is opgebouwd uit twee stevige lagen. De buitenste laag van het schild bestaat uit hele sterke hoornplaatjes. De binnenste laag van het schild is gemaakt van bot.
Drie groepen
Er bestaan meer dan tweehonderd soorten schildpadden. Maar als je kijkt naar hun leefomstandigheden kun je schildpadden in drie groepen verdelen, namelijk:
1) Landschildpadden
Landschildpadden leven op het land. De meeste landschildpadden leven in warme, droge gebieden zoals woestijnen, steppen en savannes. Ze zitten daar vaak tussen rotsen en onder struiken. Landschildpadden hebben een hoog, bol schild en sterke poten.
2) Moerasschildpadden
Moerasschildpadden leven niet alleen in moerassen, maar ook bij beekjes, poelen en meren. Daarom worden ze ook wel eens waterschildpadden genoemd. Moerasschildpadden zijn hele goede zwemmers. Ze hebben vliezen tussen hun tenen en een afgeplat schild. Hierdoor kunnen ze in het water snel vooruit komen.
3) Zeeschildpadden
Zeeschildpadden leven in de zee. Ze zijn nog beter aangepast aan het water dan moerasschildpadden. Hun schild is nog platter en hun voorpoten zijn vergroeid tot stevige roeispanen. Alle schildpadden die in het water leven, moeten regelmatig even boven komen om adem te halen. Want net als alle andere reptielen ademen ze via longen. Zeeschildpadden komen bijna nooit aan land. Ze slapen zelfs in het water. Alleen als er eieren gelegd moeten worden, gaan de vrouwtjes even aan land.
Eieren
Alle schildpadden leggen
hun eieren in een zelf gegraven kuil in het zand. De meeste
schildpadden leggen tussen de twee en de twintig eieren per keer.
Maar zeeschildpadden leggen er soms wel meer dan honderd. Als de
vrouwtjes klaar zijn met eieren leggen, dekken ze hun kuil
zorgvuldig af. Ze broeden de eieren niet zelf uit. Dat doet de
zon. Na een paar weken komen de jonge schildpadjes uit hun ei.
Slordige eters Schildpadden zijn de enige reptielen zonder tanden
of kiezen. Ze hebben in hun bek alleen een paar hoornrichels. En
in hun maag zitten steentjes die het voedsel vermalen.
Schildpadden kunnen ook hun tong niet zo goed bewegen. Daardoor
eten ze vaak slordig. Landschildpadden en moerasschildpadden eten
veel groen, zoals bladeren en vruchten. Maar moerasschildpadden
eten, net zoals zeeschildpadden, ook graag vissen, schaaldieren
en geleedpotigen zoals insecten en kreeftachtigen.
Grootste vijand
De grootste vijand van de schildpad is de mens. Bijna alle zeeschildpadden worden met uitsterven bedreigd omdat mensen de stranden inpikken waar de schildpadden al sinds jaar en dag hun eieren leggen. Verder eist de garnalenvisserij zijn tol: veel zeeschildpadden raken verstrikt in de garnalennetten en verdrinken. Ook landschildpadden hebben het zwaar te verduren. Ze worden door mensen uit de natuur weggehaald en vervolgens als huisdier verkocht. Veel schildpadden overleven de vangst of de reis niet. En de schildpadden die wél in leven blijven, worden vaak door ondeskundigheid slecht verzorgd. Hierdoor gaan ze alsnog binnen korte tijd dood, terwijl veel landschildpadden in de vrije natuur gemakkelijk 60 tot 100 jaar oud kunnen worden.
Exotenhandel
De Dierenbescherming gaat de komende tijd door met haar strijd tegen de handel in exotische dieren, waaronder schildpadden. De Dierenbescherming wil dat de dieren in de natuur met rust gelaten worden. En de Dierenbescherming vindt bovendien dat er geen dieren verhandeld en gekocht mogen worden, die niet geschikt zijn en waar de mensen onvoldoende van weten om ze goed te verzorgen. Schildpadden zijn dieren die heel oud kunnen worden en daarmee is de keuze voor een schildpad automatisch een keuze voor minstens de helft van je leven. Een gegarandeerde verzorging komt daarmee op de tocht te staan en is daardoor zelfs niet mogelijk.